Een last of een kans?

Ik heb me de afgelopen weken groen, geel, blauw en paars geërgerd aan de diverse uitingen zoals in Facebook-berichtjes en raadsvergaderingen over het nieuwe afvalinzamelingsysteem dat ingevoerd gaat worden in Baarle. Mijn haar was bijna weer spontaan van kleur verschoten. Ik kon het daarom niet langer laten om dit langs de zijlijn toe te zien!

Veel is te zeggen over het nieuwe afvalinzamelingsysteem dat de gemeente Baarle-Nassau gaat invoeren en bij meerderheid is aangenomen in de gemeenteraad. Maar eigenlijk is het best simpel. Wil je meewerken aan een duurzamere wereld. Wil je een bijdrage leveren aan de circulaire economie? De schrikbarende filmpjes van de plastic soep in de oceanen worden door een ieder met veel afgrijzen gedeeld op Facebook. Net zoals de filmpjes waarin zeedieren een autopsie krijgen en vol plastic blijken te zitten. We hebben halverwege de vorige eeuw een product gecreëerd dat ongezond is voor ons ecosysteem. Een product dat verdomd handig is trouwens en ook vele goede toepassingen kent, Plastic. Maar dat product verbranden is slecht voor het milieu (wat nu met restafval gebeurt), voor onze gezondheid, voor de natuur, dieren en het klimaat. Iedere burger die wel eens wat plastic zelf heeft verbrand hoeft zijn neus maar te gebruiken om te weten dat het niet gezond is. Dat heet boerenverstand, dat zou er voldoende in Baarle moeten zijn. Van al het plastic(of eigenlijk PMD) dat wordt verzameld worden namelijk nieuwe producten gemaakt. Het wordt gerecycled in nieuwe kunststof producten en isolatie materiaal bijvoorbeeld. Werkelijk een bijdrage dus aan een circulaire economie en geen vervuilende afvalstoffen meer de lucht, het water in of het land op, maar hergebruik.

Waarom dan een nieuw afvalinzamelingsysteem. De bereidheid tot scheiden is in Baarle al erg groot. Zie iedere 4 weken alle plastic zakken aan de straat. Echter, het restafval bevat nog steeds teveel plastic. Dat kan, en dat moet, gewoon beter vanwege eerdergenoemde argumenten. PMD containers, zoals de nieuwe containers heten, mogen ten eerste veel meer bevatten dan alleen de P van plastic. Je mag hier ook al het lichtmetaal (zoals blik) in kwijt en misschien wel de belangrijkste, alle drinkkartons met die plastic of aluminium inlage ook. Als we dat met zijn alle werkelijk goed scheiden van ons restafval, en ook de GFT en papier/karton goed scheiden, wat blijft er dan werkelijk aan restafval over? Kijk maar eens naar je prullenbak. Dat is echt verrekte weinig dat overblijft! Maak er een sport van om goed te scheiden en je hoeft weinig te lopen naar de wijkcontainers, dat kan ik u garanderen.

In plaats van vier weken stinkende plastic zakken in garage of berging, kan je alles aan huis kwijt, en dat kleine beetje restafval, is dat werkelijk zo’n grote moeite om dat in de wijkcontainer te doen? Er worden door diverse partijen scenario’s geschetst met afvalstapels en ratten op straat. Maar wat dan van de overlast van al die zakken plasticafval nu in huis of berging? Aan stank, vliegen en ook daar kan ongedierte op afkomen. Voor sommigen is ruimtegebrek of stank nu nog een drempel om het niet te scheiden. Maar als we gewoon het nieuwe systeem gebruiken zoals het bedoeld is, dan komt dat zeker goed in een nette gemeente als Baarle. Mensen die illegaal willen dumpen, die heb je nu ook, en daar is de toezegging van gekomen om daar extra op te controleren en handhaven. We willen nooit vergeleken worden met de grote stad en hun probleemwijken, doe dat dan ook nu niet met dit soort zaken. We hebben een gemeente met bewezen bereidheid tot scheiden en nette burgers. Alleen het ophaalsysteem veranderd. Dat heeft grote voordelen voor de burger die zijn best doet goed te scheiden. Die gaat er zeker op voorruit. En goed scheiden doen we als Baarle al. Dus nu dit beetje extra aandacht en energie erin om dat te optimaliseren en we zijn er!

De afstand van de containers voor ouderen of mensen met een beperking? Daar is na vragen van de VPB de toezegging van gekomen dat hier extra rekening mee wordt gehouden en de wethouder heeft zelfs toegezegd in de laatste raadsvergadering na diverse vragen, dat in moeilijke gevallen, het restafval een onderwerp kan zijn aan de WMO-keukentafelgesprekken.

De dure investering wordt door partijen genoemd, echter wordt er niet bij verteld dat dit nieuwe systeem in het exploitatiemodel met diverse varianten ook de voordeligste optie is. Er wordt namelijk een volledige afvalronde door de wijk bespaard, namelijk de route die nu de plastic zakken ophaalt. En verder is gescheiden afval aanbieden aan de afvalverwerkers veel voordeliger dan restafval. De prijs voor restafval is ongeveer driemaal zo hoog voor de gemeente, en daarmee dus uw afvalstoffenheffing, dan gescheiden afval aanbieden! Er zijn meerdere scenario’s uitgewerkt in de plannen en voorgelegd aan de gemeenteraad. Daarbij was het nu in te voeren systeem het beste voor milieu én het beste voor de portemonnee! Helaas wordt daarin nu door partijen met halve waarheden de media gezocht. Het is niet juist om enkel de investering te bekijken, ook de vaste en variabele kosten over een periode van meerdere jaren behoort in een businessmodel. De ondernemers onder u weten dat.

We brengen al massaal ons glas naar de glasbak. De VPB heeft ook gevraagd of het mogelijk is de inzamelpunten te combineren met de ondergrondse restafvalcontainers. Dan is dat ook praktischer voor inwoners en zorgt het ook voor een beter verzorgd straatbeeld. Ook is gevraagd te bezien of de kledingbakken die her en der staan dan herschikt kunnen worden, dat komt het straatbeeld ook ten goede. Het mooiste zou zijn, als in ieder geval de glasbakken, ook ondergronds worden gerealiseerd. Dat zou voor minder straatbeeldvervuiling en minder geluidsoverlast voor omwonende zorgen. De wethouder gaat dit nog in kaart brengen maar stond hier positief in omdat ook veel van de huidige glasbakken aan het einde van hun levensduur zijn.

Het buitengebied: krijgen die dan bijna een privé ondergrondse container. Nee, uiteraard niet. Als men goed leest dan staat er duidelijk dat zij een extra aparte PMD container krijgen en de reguliere restcontainer houden. Die laatste zal echter minder frequent geleegd gaan worden! 1×4/wkn in plaats van 1×2/wkn. Zij moeten dus ook mee in de opgave die we allemaal hebben om meer PMD te gaan scheiden en minder restafval te creëren.

Welke argumenten waren nog meer tegen? O ja, draagvlak! Draagvlak leg je inderdaad niet op zoals terecht opgemerkt. Maar draagvlak voor nieuwe dingen creëer je! Dat doe je door eerlijke voorlichting en niet met halve waarheden. We zijn gewend dat er partijen zijn die vooral alles hetzelfde willen houden of zelfs terug willen naar vroeger. Dat kan een romantisch beeld zijn, maar vroeger was niet alles beter, maar vooral, vroeger zat niet alles in plastic! Toen hadden we glazen melkflessen, werd veel fruit/groenten, etc. los verkocht en in papier verpakt. Vroeger is niet meer! De werkelijkheid van het leven nu is anders, het kan gewoonweg niet hetzelfde blijven, we moeten nadenken over de toekomst! Die van onze kinderen en kleinkinderen. Duurzaamheid is simpelweg geen keuze meer van linkse idealisten maar een waarheid waar we mee moeten dealen! En ja, dat vraagt iets van ons allemaal als inwoners. Ik zal persoonlijk ook moeten wennen met een gezin en drie kinderen. Ruzie maken met mijn vriend over wie die restafvalzak naar de buurtcontainer mag brengen. Al het nieuwe is wennen, dat was met de eerste invoering van GFT gescheiden ook, maar daarmee is het nog niet slecht.

En dan moet niet de wethouder over zijn schaduw heen stappen en iets terugdraaien, maar dan moeten we samen als inwoners, over die schaduw heen stappen en durven om vooruit te denken en de verandering te omarmen! Samen, positief kritisch, het proces bewaken om het zo nauwkeurig mogelijk te laten lopen en laten bijsturen waar nodig! Met grote betrokkenheid van burgers rondom de locatiebepaling, met aandacht voor de kwetsbare groepen in de samenleving, met extra handhaving op dumpingen en extra inzet om de techniek goed te laten werken. Met zijn allen maken we hiervan, bij gefaseerde invoering na 1 januari 2018, een succes en dat is gewoon een kwestie van schouders eronder en doen!

Janneke van de Laak, VPB burgercommissielid

Vind jij het ook belangrijk dat Baarle in de toekomst nog steeds een goede plek is om te wonen en je kinderen te laten opgroeien? Doe dan mee met de VPB, want samen zijn we sterk!                                                         

---