Na de beslissing van Keerpunt ‘98 om niet aan de gemeenteraadsverkiezingen in Baarle-Nassau deel te nemen, staan er straks maar vier partijen op het stembiljet in het grensdorp. Op het eerste gezicht valt er dus nog genoeg te kiezen, maar volgens Janneke van de Laak, lijsttrekker van de Vooruitstrevende Partij Baarle (VPB), is het eigenlijk allemaal “één pot nat”.

Je zou denken dat voor een dorp met 7.000 inwoners vier partijen toch voldoende is, maar Van de Laak ziet dat toch anders. “Als je het programma van het CDA naast dat van de Fractie Ulicoten legt, zie je geen wezenlijk verschil. Fractie Ulicoten is eigenlijk CDA Ulicoten. Bovendien, de lijsttrekker van het CDA komt uit Ulicoten, dus wil je per se voor de belangen van boeren én het dorp Ulicoten stemmen, kan je net zo goed CDA aankruisen.”
De andere partij die op het stembiljet naast haar eigen VPB staat, biedt volgens Van de Laak eveneens weinig electorale meerwaarde. “De partij Baarle! is natuurlijk niet meer dan een samenraapsel van oud-CDA’ers en oud-VVD’ers. Op het stembiljet staat dus drie keer het CDA met een vleugje VVD en andere rechtse sentimenten.”

Hoewel er inhoudelijk weliswaar kleine verschillen zijn, ziet Van de Laak dat de andere drie partijen op hoofdlijnen hetzelfde nastreven. Volgens haar is dat niet zo vreemd als je bedenkt dat veel politici de afgelopen jaren van partij zijn gewisseld. “Dat het eigenlijk allemaal hetzelfde is, bewijst het gemak waarmee raadsleden overstappen naar een andere partij. Jaren geleden ging Karel Kerremans van CDA naar Baarle!. Thomas Adams van Fractie Ulicoten naar CDA, waar hij nu lijsttrekker is. Vorig jaar verliet Lonneke Verbunt  Baarle! voor Fractie Ulicoten, niet vreemd aangezien ze opgegroeid is in een CDA nest. Hans Pekaar was eerder raadslid voor het CDA en staat nu op de lijst van het populistische Baarle! en ga zo maar door.” De meest vraagtekens zet Van de Laak bij de transfer van Jan van Tilburg naar het CDA. “Het CDA is altijd voor de ambtelijke samenwerking binnen de ABG geweest. Van Tilburg was juist een fel en uitgesproken tegenstander. Toch staat hij nu op een verkiesbare plek bij het CDA. Wat moet je daar als kiezer nu van denken?” De politieke spoeling is volgens Van de Laak dus veel dunner dan op het eerste gezicht lijkt. “Ik zeg weleens: kiezen in Baarle komt neer op het volgende: als je politiek rechts of conservatief georiënteerd bent heb je keuze uit drie smaken CDA of afgeleiden ervan. Inwoners die bij verkiezingen op het midden of links van het midden stemmen, hebben nu maar één keuze: de VPB”

Wat Van de Laak met name jammer vindt aan de beperkte keuze voor de inwoner is dat de andere partijen geen realistisch alternatief bieden voor de standpunten van de VPB. “In Baarle lijken verkiezingen bijna altijd te gaan over waar men tegen is. Tegen een fusie met andere gemeenten, tegen de ABG, tegen een duurzame afvalinzameling en nu tegen windmolens. Maar verkiezingen gaan niet over waar je tegen bent, het gaat over waar je vóór bent, waar je voor staat, vanuit welke kernwaarden je politiek wilt bedrijven”. Hoewel je zou denken dat het logisch is dat de partijen aangeven tegen windmolens te zijn na de ophef bij de vaststelling van de RES, kijkt Van de Laak hier toch anders tegen aan. “Als VPB zijn wij niet voor windmolens, maar ook niet tegen. Wij zijn voor de beste oplossing die op draagvlak onder de inwoners kan rekenen. Al die andere partijen nemen als verkiezingsbelofte dat ze tegen zijn, maar geven op geen enkele manier inzicht waar ze dan wel voor zijn in de energietransitie. Wat is hun oplossing die ook echt de doelen gaat halen voor de toekomst? Dat is onbegrijpelijk, want feitelijk ben je dan toch gewoon een klimaatontkenner? Dat is toch niet realistisch in deze tijd waarin we leven, dat je daar als politieke partij geen antwoord op kan geven? Voor woningbouw problemen zie ik weinig concrete oplossingen in de karige programma’s van andere partijen. Dat kan toch niet worden afgedaan met enkel wat loze kreten? Van de Laak ziet echter nog meer gebrek aan realiteitszin bij de andere partijen. “Neem nu de agrarische sector. Al die partijen willen maar blijven meewerken aan het verder creëren van economische ruimte zodat de sector nog verder kan groeien. Ik denk dan, hebben we niets geleerd van Q-koorts en alle rechtszaken? We kunnen toch niet de economische belangen van een paar agrariërs steeds maar weer boven de gezondheidsbelangen van ons allemaal blijven stellen Zelfs landelijk zie je dat conservatieve partijen onderkennen dat de agrarische sector moet transformeren naar een kringloop landbouw en zijn het juist ook de VVD en CDA die de klimaatwet en Parijs-akkoord hebben bekrachtigd en met stikstof-reductie plannen komen. Echter in ons dorp wil deze realiteit maar niet tot deze partijen doordringen.” Stadse trekken noemen ze dat, ondanks dat ik hier al bijna mijn halve leven woon. Maar wij noemen het gewoon de verantwoordelijkheid nemen voor mensen in – en ook de wereld buiten – Baol.

Het is duidelijk, de VPB laat in Baarle een ander geluid horen dan de rest van de partijen. Er valt dus wel degelijk iets te kiezen in Baarle. Een stem voor de toekomst.

---